Një nga aktivitetet më domethënëse dhe të dobishme që ndihmon trupin tonë të shërohet dhe të pushojë është akti i thjeshtë i gjumit. Dr. Matthew Walker – një nga shkencëtarët kryesorë të gjumit në botë, përshkruan rëndësinë e gjumit në librin e tij “Why Do We Sleep?” dhe në fjalimin e tij ne emisionin TED. Hulumtimi i tij i ka ndihmuar atij të nxjerr disa këshilla dhe truke të thjeshta të bazuara në eksperimente, qe na ndihmojnë për të fjetur më lehtë dhe për të bërë gjumë më të mirë.
Këto këshilla do t’ju ndihmojnë nëse e keni probleme me gjumin, pagjumësi ose zgjoheni më shpesh gjatë natës. Nëse beni gjumë të mirë, këto këshilla do tju ndihmojnë për të mbajtur një higjienë të mirë të gjumit dhe do të jenë të dobishme per ju nëse filloni të ballafaqoheni me pagjumësinë.
Më poshtë janë gjashtë këshillat e para, siç janë paraqitur në librin e Dr. Matthew Walker:
- Zgjohuni dhe bini në gjumë në të njëjtën orë çdo ditë. Në një postim tjetër në këtë faqe folëm për ritmin cirkadian. Edhe pse duket e vështirë, sidomos gjatë fundjavave kur priremi të flemë vonë, kur shkojmë në shtrat dhe zgjohemi në të njëjtën orë çdo ditë, trupi ynë është në gjendje ti shijojë edhe më shumë përfitimet e gjumit. Kjo rutinne gjithashtu na ndihmon të biem në gjumë dhe të zgjohemi edhe më lehtë dhe më shpejtë.
- Mos u ushtroni natën vonë. Sidomos kardio. Kur angazhohemi në ndonjë aktivitet fizik, presioni i gjakut rritet përkohësisht dhe kimia e trurit tonë ndryshon. Edhe pse këto ndryshime kanë përfitime gjatë ditës, ky stimulim i trurit e bën më të vështirë rënien në gjumë. Kjo është arsyeja pse – ushtrimet fizike duhet bërë më herët gjatë ditës.
- Shmangni kafeinën dhe nikotinën. Sepse kafeina pas orës 16:00 e pengon trurin të qetësohet mjaftueshëm për të bërë gjumë më të thellë, kafeina dhe nikotina zvogëlojnë aftësinë për të fjetur në përgjithsi. Sepse keto substanca e stimulojnë trurin – qëndroni larg tyre për një higjienë më të mirë të gjumit. Nikotina përveçse shkakton nvarësi, sjell edhe rreziqe të shumta për shëndetin tonë.
- Qëndroni larg alkoolit, veçanërisht para gjumit. Shpesh dëgjojmë se alkooli na bën të përgjumur. Edhe pse ka disa të vërteta për alkoolin që ju bën të ndiheni të përgjumur, konsumimi i alkoolit para gjumit na heq thellësinë e fazës shumë të rëndësishme të gjumit REM (lëvizja e shpejtë e syve), e cila diskutohet diku tjetër në këtë faqe interneti. Alkooli na mban në një gjumë më të cekët.
- Shmangni vaktet e rënda dhe të mëdha në mbrëmje, duke përfshirë pijet. Vaktet e mëdha na e bëjnë më të vështirë të flemë, ndërsa marrja e lëngjeve na bën të kemi nevojë të urinojmë më shumë gjatë natës, duke çuar në ndërprerje të shumta të gjumit.
- Tregohuni të zgjuar kur bëhet fjalë për perdorimin e medikamenteve të ndryshme. Shumica e medikamenteve që përshkruhen per për presionin e gjakut, alergjitë, kollën etj., kanë aftësinë të na çrregullojnë Për këtë arsye, duhet të konsultohemi me profesionist shëndetësor në lidhje me kohën e marrjes së ilaçit dhe potencialisht marrjen e ilaçit më herët gjatë ditës.
Goran Stevanovski MD, MA
