Здравата исхрана ни помага да останеме во форма, пофокусирани и со повеќе енергија во текот на целиот ден. Секцијата за здрава храна и нутриција е лесно разбирлив ресурс, дизајниран да им помогне на младите да го подобрат својот начин на исхрана. Истиот содржи информативни статии на различни теми, вклучувајќи здрави рецепти, совети, информативни содржини околу микронутритиенси и макронутритиенси. Нашиот тим на лекари и нутриционисти ви нуди веродостојни информации, но на лесно разбирлив начин, особено прилагоден за млади луѓе, кои веќе можат самостојно да донесуваат одлуки и да прават избор на храната која ја конзумираат. Воедно содржи практични совети, кои ќе ви помогнат при изборот на здрави опции на намирници, контрола на големината на порциите ,подготовка на здрави оброци и сл. Преку пренесување на овие важни информации имаме за цел да ги охрабриме младите луѓе да донесат правилни одлуки во врска со нивната исхрана и нутриција. Сето ова ќе придонесе во намалувањето на ризикот од хронични заболувања во иднина. Без разлика дали сте ученик, студент, фитнес ентузијаст или зафатена-бизнис личност, тука ќе пронајдете се што ви е потребно за да направите позитивни промени во вашата исхрана со цел подобрување на целокупното здравје.
Здравата исхрана е од особено значење за младите луѓе, бидејќи може да им помогне да оддржат оптимална телесна тежина, да го подобрат нивото на енергија, но и влијаат и врз целокупното нивно здравје. Сепак, многу млади луѓе сметаат дека подготовката на оброците одзема многу време и затоа посегнуваат по брза храна. Ние ви нудиме неколку едноставни и лесни оброци кои се погодни за млади луѓе и за кои не е потребно многу време за подготовка.
“Smoothie” во чинија Smoothie во чинија е одлична опција за брз и здрав доручек. Тие се лесни за правeње и можат да бидат прилагодени според вашиот вкус и нутритивни потреби. На пример, лесно може да направите смути во чинија, со замрзнати бобинки, банана, јогурт и мед. Ставете ги сите намирници во блендер и ќе добиете вкусен и хранлив доручек. За да ве засити повеќе, можете да додадете малку гранола, јаткасти плодови или семиња.
Врап со зеленчук Враповите се одлична опција за брз и здрав ручек или вечера. Тие се лесни за подготовка и можат да бидат наполнети со различни видови зеленчук, како зелка, домат, краставица и пиперка. Исто така доколку сакате да го зголемите внесот на протеини, може да додадете пилешко или мисиркино месо. Со тоа овој оброк повеќе ќе ве засити. Како веганска или вегетеријанска опција, може да се додаде хумус или авокадо намаз.
Печен сладок компир Печениот сладок компир е одлична опција за здрава вечера. Тие се подготвуваат лесно и можат да се наполнат со различни состојки, како црн грав, рендано сирење или авокадо. Уште повкусна опција е доколку врз нив се додаде малку доматен сос или павлака.
Паста салата Паста салатата е одлична опција за брз и здрав ручек или вечера. Лесна е за правење и можи да биде прилагодена според вашите вкусови. Одлична опција е интегралната паста во комбинација со зеленчук како пиперка, домат, краставица или брокула. Во оваа салата исто така може да се додаде протеин како на пример пилешко, туна или грав.
Ова се само неколку примери за здрави и брзи оброци кои може самостојно да ги подготвите. Запомнете, здравата исхрана не мора да биде досадна, секогаш експериментирајте со нови рецепти и нови состојки со цел да најдете оброци во кои ќе уживате.
Интолеранција на глутен е состојба кога се чувствувате непријатно после јаденње на глутен. Може да се чувсвувате надуено со чести гасови, малаксано или уморно. уморни Глутенот е протеин кој се наоѓа во пченицата, јачменот, ‘ржта и другите житарки. Го има во многу вообичаени јадења и пијалоци, вклучувајќи тестенини, житарки и пиво. Глутенот може да го има и во некои комерцијални витамини, козметика, па дури и во одредени лекови.
Интолеранцијата на глутен и целијакија се различни. Луѓето со целијакија имаат автоимун одговор на глутенот. Ова значи дека нивните тела се обидуваат да се борат против глутенот како да е вирус. Оваа реакција предизвикува инфламација и оштетување на нивниот дигестивен тракт. Целијакијата е болест која е резултат на абнормален ген.
Сензитивноста на глутен и целијакијата предизвикуваат многу исти симптоми. Меѓутоа луѓето со сензитивност на глутен немаат присуство на абнормален ген ниту присуство на антитела. Постојат луѓе кои се родени со интолеранција на глутен а други развиваат подоцна во животот.
Интолеранција и алерфија на храна не се еднакви. Алергијата на храна, како на пример алергија на пченица, е кога имуниот систем хиперреагира после јаденје на одредена храна. Предизвикува чешање, повраќање, глад за воздух. Интолеранција на глутен не е алергија на глутен.
Луѓето со интолеранција на глутен ги имаат следните симптоми после неколку часа или денови откако консумитаат глутен:
Абдоминална болка
Анемија
Анксиозност
Надуеност или гасови
Чувство на мозочна магла или потешкотии во концентрација
Депресија
Дијареа или констипација
Замор
Главоболка
Болки во зглобови
Гаденње и повраќање
Исфлање по кожата
Како интолеранцијата на глутен се дијагностицира?
Докторот кој е одговорен за вашето здравје внимателно ги разгледува симптомите и анамнестичките податоци. Доколку се сомнева на интолеранција на глутен, постојата 3 чекори со кои се поставува дијагнозата:
Прв чекор: Јадете храна која содржи глутен во период од околу 6 недели. Во тој период се прават тестови преку крв и кожни тестови за да се исклучи алергија и целијакија. Не постои тест за докажување на интолеранција на глутен.
Втор чекот: Доколку немате алергија или целијакија се исклучува глутенот од исхраната во период од најмалку 6 недели. Во кој период знацително е ја се води запис за сите симптоми кои се искусуваат
Трет чекор: Доколку симптомите се подобрат во периодот на исхрана без глутен, глутенот повторно се воведува во исхарана. Доколку симптомите се вратат, најверојатно станува збор на интолеранција на глутен.
Како интолеранцијата на глутен се менаџира?
Не постои лек за интолеранција на глутен. Меѓутоа многу луѓе имаат подобрување на симптомите доколку се придржуваат на исхрана без глутен. Која може да се постигни преку:
Храна со помалку масти а повеќе растителни влакна
Регуларни тестови за проверка на
Анемија
Висок холестерол
Витамински или нутритивни дефицити
Со учење која храна, пијалоци или состојки содржат глутен и истите да се избегнуваат
Внимателно читање на декларациите за состав на храна и пијалоци
Сите масла поминуваат низ термичка промена кога се обработуваат термички. Температурата на која мастите практично да се распаѓааат се вика точка на топење. Што е таа пониска, тоа значи е поопасно. Кога нешто се пржи или готви на температура од околу 180 степени целзјусови, молекуларната структура почнува да се менува и доаѓа до оксидација и почнуваат да се создаваат деградациони продукти како што се алдехиди и липидна пероксидаза.
Конзумирањето или вдишувањето на овие материи, дури и во мала количина го зголемува ризикот од добивање на рак или срцеви заболувања. Секогаш кога треба да бирате меѓу полинезаситени и животински масти за готвење, одберете животински масти за готвење. Одберете масла кои се богати со мононезаситени и заситени масти кои се стабилни на високи температури како маст, путер, маслиново масло и масла од семки од грозје, или пак кокосово масло. Додека пак сончогледовото или пченкарното масло кои се исто така богати со полинезаситени маста произведуваат високо ниво на алдехиди и имаат ниска точка на топење.
Советот би бил, практично да се намали пржењето, особено на изразито високи температури. Ако веќе тоа го правите намалете ја количината на масло. По завршување на пржењето гледајте колку можете да ја тргнете таа маст од храната, на пример цедење на хартија. Создавањерто на алдехиди можете да го намалите користејки масла или маст кои се богати со мононезаситени или заситени масни киселини, а кои имаат малку полинезаситени масти.
Во нашиот центар СРЦЕ работи стручен тим на лекари специјалисти и нутриционист од кои можете да побарате совети за исхраната и индивидуален план на исхрана.
Фосфорот e елемент кој е присутен во сите живи организми, најчесто во форма на органски врзани фосфати, што го прави суштински макроелемент. Фосфорот влегува во состав на ДНК и РНК, но исто така е составен дел и на соединенија кои имаат висока енергија како што се аденозин трифосфат (ATP) и креатин фостат (CP) и во состав на фосфолипидите од кои се изградени сите клеточни мембрани. 85 – 90 % од вкупниот фосфор се наоѓа во коските и забите во форма на хидроксиапатит.
Иако фосфорот е незаменлив за нормално функционирање на клетките, внесувањето на голема количина на фосфор во телото може да предизвика одредени здравствени проблеми. Нарушувањето на односот на калциумот и фосфорот во организмот може да доведе до одредени хормонски пореметувања, односно вишокот на фосфор ја нарушува апсорпцијата на калциумот во цревата, а како последица на тоа доаѓа до ослободување на калциум од коските и нивно омекнување.
Знаејќи дека храната е главен извор на фосфор за сите живи организми, за луѓето најголемиот извор на фосфор е месото и производите од месо, каде што потеклото на фосфорот може да биде природно и додадено (како додаток на храната). Во преработеното месо, фосфатите се додаваат како средство за врзување вода, за добивање на подобра текстура на производот, за емулзификацијата на мастите, за задржување боја на месото, за спречување оксидација на масните киселини и за стабилизација на pH вредноста. Поради зголемената употреба на фосфати во производството на месо и месни производи, се зголемува внесот на фосфор во телото, а оттука и ризикот од некои метаболички нарушувања.
Со цел да се спречи прекумерната употреба на фосфати во исхраната, секоја земја има Национална регулатива која ја пропишува максимално дозволената содржина на фосфор во храната. Кај нас, во Правилник за адитивите што можат да се употребуваат за производство на храна (2002) е пропишано дека максималната содржина на фосфор (како P2O5) што може да се додаде во месни производи е 5 g во 1 kg месо. За разлика од Националната регулатива во некои земји, која дозволува вкупна содржина на фосфор (како P2O5) до 8 g во 1 kg месо, нашата Национална регулатива сè уште ја нема пропишано дозволената вкупна содржина на фосфор во месото и месните производи.
